czwartek, 27 grudnia 2018

James Seguin de Benneville „Yotsuya Kaidan”

James S. de Benneville, Yotsuya Kaidan, Okres ochronny na czarownice, Carmaniola
Katsushika Hokusai (1760-1849), Duch O'Iwa  Źródło: Wikipedia
              Zemsta zza grobu

„Yotsuya Kaidan” to jedna z najsłynniejszych japońskich opowieści o duchach spisana przez Jamesa Seguina de Benneville’a podczas jego wieloletniego pobytu w Japonii. Kaidan, czyli opowieści niesamowite upowszechniły się dzięki zabawie zwanej »opowieści przy stu knotkach«, podczas której słuchacze zebrani w ciemnym pomieszczeniu wysłuchiwali strasznych historii, po każdej z nich gasząc jedną świecę tak, że w miarę upływu czasu niesamowita atmosfera potężniała a opowieści stawały się coraz bardziej krwawe i okrutne. Wiele z nich stało się inspiracją dla twórców teatru kabuki i bunraku a także artystów, którzy w swojej sztuce chętnie przedstawiali pojawiające się w opowieściach nadprzyrodzone istoty. Historia O’Iwy doczekała się również wielu ekranizacji, stała się też pożywką dla wielu współczesnych horrorów – O’Iwa była pierwowzorem Sadako z filmu „Ring”.

Wersja przedstawiona przez de Benneville’a została oparta przede wszystkim na opowieści »Yotsuya Kaidan« Shunkinteia Ryuō, słynnego gawędziarza z Yoshiwary.  Brakujące, czy też potraktowane pobieżnie wątki zostały uzupełnione dzięki  »O’Iwa Inai Yūrei« Momogawy Jakuena oraz »Yotsuya Kaidan«  jednego z najstarszych twórców kōdanów Shinsaia Tōyō. Autor podtrzymuje gawędziarską konwencję wywodząc całą historię od dziejów rodziców obojga głównych bohaterów O’Iwy i Iemona Tamijów. 

czwartek, 13 grudnia 2018

Karolina Bednarz „Kwiaty w pudełku"

Karolina Bednarz, Kwiaty w pudełku, Okres ochronny na czarownice, Carmaniola
Credit Line: Darkangels
Chryzantema i… garnitur

Nie mogłam się powstrzymać by nie sparafrazować tytułu publikacji Ruth Benedith „Chryzantema i miecz”.  Czytając felietony Karoliny Bednarz trudno mi było oprzeć się wrażeniu, że o ile dawny samuraj uległ metamorfozie w tzw. salarymana i zamienił swój komplet mieczy na garnitur, o tyle kobieta w społeczeństwie japońskim wciąż pozostaje chryzantemą – jej pozycja i powinności nie uległy niemal żadnym zmianom. Nadal pozostaje na najniższym szczeblu hierarchii społecznej a jej najważniejszą powinnością jest bycie żoną i matką. Nauka i technika pędzą do przodu jak szalone natomiast tempo transformacji społecznych i kulturowych jest znacznie wolniejsze. Im bardziej zhierarchizowana i przywiązana do tradycji społeczność, tym trudniej przełamać, utrzymujące się często przez setki lat, poglądy i zwyczaje. Szczególnie jeśli dominującej grupie te zmiany zupełnie nie w smak. 

środa, 5 grudnia 2018

Afonso Cruz „Dokąd odchodzą parasolki”


Afonso Cruz, Dokąd odchodzą parasolki, Okres ochronny na czarownice, Carmaniola
Credit Line: Mark Atwood
„Równowaga absurdalnie/ moralnie/ estetycznie niezrównoważona”[1].
„Serce człowieka nie jest wyłącznie w jego piersi, znajduje się też w osobach, które kocha, wewnątrz rodziny, wewnątrz przyjaciół. Jego krew nie płynie wyłącznie w jego ciele”[2]. 

Mówi się, by nie oceniać książki po okładce. Po tytule też się nie powinno, ale przemawiający do wyobraźni obraz lub słowa mogą skutecznie kusić by po tę właśnie konkretną książkę sięgnąć i chcieć zapoznać się z jej zawartością. To przypadek powieści Afonso Cruza. Nie wiem czy każdy czytelnik, którego uwiódł tajemniczy tytuł będzie usatysfakcjonowany ale jestem pewna, że wielu, podobnie jak ja, natychmiast po zanurzeniu się w magicznym świecie opowieści zostanie w nim uwięzionych…